ေဇာ္ဂ်ီေဖာင့္ရယူရန္

ႏွလံုးသားသစၥာ

ေျပာၾကမယ္

Followers

ပုဂံ-ေညာင္ဦး

ေလာကနႏၵာေစတီသည္ ပုဂံတြင္ရွိေသာ ေရွးေဟာင္းဘုရားတစ္ဆူျဖစ္သည္။
ေလာကနႏၵာေစတီကို ေအဒီ၁၀၅၉တြင္ အေနာ္ရထာမင္း တည္ခဲ့သည္။ အေနာ္ရထာမင္းသည္ သီဟိုဠ္ကၽြန္းမွ ဆက္သလိုက္ေသာ စြယ္ေတာ္ကို ထပ္မံပြား၍ ေလာကနႏၵာ သေဘၤာဆိပ္အနီး ကုန္းျမင့္တြင္ ေလာကနႏၵာ ေစတီတည္၍ဌာပနာ ခဲ့သည္။
ေလာကနႏၵာေစတီကို ေအာက္ေျခတြင္ ရွစ္ေထာင့္ ပစၥာယာခံထားျပီး ရွစ္ေထာင့္ ပစၥယာ အလယ္တြင္ ပစၥယာသံုးဆင့္ႏွင့္ ေခါင္းေလာင္းပံု ရွည္ရွည္ ေဖါင္းရစ္ အဆင့္ဆင့္ျဖင့္တည္ေဆာက္ထားသည္။
ေလာကနႏၵာေစတီကို ေခတ္အဆက္ဆက္ ျပဳျပင္ မြမ္းမံခဲ့သျဖင့္ ေစတီအသစ္ကဲ့သို႕ ျဖစ္ေနသည္။
ေလာကနႏၵာေစတီ အေရွ႕ဘက္ တန္ေဆာင္း အတြင္းတြင္ သဲေက်ာက္အမာစားျဖင့္ ထုလုပ္ထားသည့္ ၁.၈၃မီတာ(၆ေပခန္႕) ျမင့္သည့္ ဗုဒၶရုပ္ပြား ဆင္းတု (စ်ာနမုျဒာ) ကိုဖူးေမွွ်ာ္နိုင္ ပါသည္။

ေလာကနႏၵာဘုရားအနီးတြင္ ေလာကနႏၵာေဘးမဲ့ဥယ်ာဥ္တည္ရွိသည္။
ေလာကနႏၵာ ေဘးမဲ့ဥယ်ာဥ္အတြင္း ကမၻာ့ရႇားပါးမ်ဳိးစိတ္ စာရင္း၀င္ ၾကယ္လိပ္မ်ားကို ၂၀၀၁ ခုႏႇစ္တြင္ ေမြးျမဴခဲ့ၿပီး ေကာင္ေရ ၄၀၀ ခန္႔ရႇိေၾကာင္း သိရႇိရပါသည္။ ေလာကနႏၵာဘုရားအနီး ေညာင္ဦး- ေခ်ာက္သြားကားလမ္း၏ ၀ဲဘက္တြင္ ကပ္လ်က္ရႇိၿပီး ေရႊသမင္၊ ႀကိဳးၾကာ၊ သေဘၤာယုန္မ်ားအား ျခံခတ္ေမြးျမဴထားကာ ဒရယ္၊ ဆတ္၊ ဂင္လိပ္၊ ေဒါင္း၊ ေၾကာင္၀ံပိုက္၊ ယုန္၊ ၾကက္တူေရြးတို႔ကို သဘာ၀အတုိင္း ေမြးျမဴထားေၾကာင္ းသိရသည္။
ေရႊစည္းခံုေစတီေတာ္သည္ ေညာင္ဦးျမိဳ႕မွ အေနာက္ေတာင္ဘက္ယြန္းယြန္း ဧရာ၀တီျမစ္ ကမ္းနဖူးရွိ ေပ(၇၅၀)ေက်ာ္ခန္႕ ရွည္လ်ားက်ယ္၀န္းေသာ မဟာရံတံတိုင္းၾကီးႏွင့္ ဥာဏ္ေတာ္ေပ(၁၆၀)၊ ဖိနပ္ေတာ္ အက်ယ္ေပ(၁၆၀)ပမာဏရွိကာ ေ၇ႊေရာင္၀င္းလ်က္ တင့္တယ္ၾကည္ညိဳဖြယ္ တည္ရွိသည္။ ေရႊစည္းခံုဘုရားၾကီးကို ၁၀၃၁ခုွႏွစ္တြင္ အေနာ္ရထာ မင္းၾကီးစတည္ရာ ၁၀၅၉ခုႏွစ္တြင္ အတြင္းထပ္ေစတီျပီးခဲ့သည္။ က်န္စစ္သားမင္းၾကီး လက္ထက္၁၀၈၉ခုႏွစ္တြင္ က်န္အပိုင္းကိုဆက္တည္ရာ ၁၀၉၀ခုႏွသ္ တြင္လံုး၀ ျပီးစီးခဲ့သည္ ဟုဆိုပါသည္။ ျမတ္စြာဘုရား၏ စြယ္ေတာ္၊ နဖူးသင္းက်စ္ေတာ္ မ်ားကိုဌာပနာထားေသာ ေျမေပါက္ေစတီမ်ိဳးျဖစ္ပါသည္။ ေစတီေလးဘက္ မ်ားတြင္ မတ္ရပ္ေၾကးရုပ္ပြားေတာ္တစ္ဆူစီရွိပါသည္။ ေရႊစည္းခံုဘုရား ၀င္းအတြင္းတြင္ တစ္ႏွစ္ပတ္လံုးပြင့္သည့္ ခေရပင္ၾကီးသည္ ထူျခားမႈ႕တစ္ခုအျဖစ္ ယေန႕တိုင္တည္ရွိေနပါသည္။ ေရႊစည္းခံုဘုရားပြဲၾကီးကို တန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္ေန႕တြင္ စည္းကားသိုက္ျမိဳက္စြာက်င္းပျပီး တစ္လပတ္လံုး ေစ်းဆိုင္ခန္းမ်ားျဖင့္ ခင္းက်င္းထားပါသည္။ပုဂံတြင္ ရွားရွားပါးပါး ေက်ာက္ျဖင့္တည္ထားေသာ ေစတီျဖစ္ျပီး ျပည္သူတို႕ လုပ္အားျဖင့္ တူရင္းေတာင္မွ ေက်ာင္မ်ားကို လက္ဆင့္ ကမ္းသယ္ယူျပီး ဒါနျပဳခဲ့ၾကသည္ ဟုၾကားသိရပါသည္။
ဓမၼရာဇိက ဘုရားဟာ ဖြားေစာရြာအနီးမွာ တည္ရွိပါတယ္။ ဓမၼရာဇိကဘုရားကို နရပတိစည္သူမင္းက တည္ထားကိုးကြယ္ခဲ့ပါတယ္။ ဥာဏ္ေတာ္ ၁၈၀ေပျမင့္တဲ့ အာရံုခံမုဒ္ဦး ၅ခုနဲ႕ တည္ေဆာက္ထားတဲ့ ဘုရားတစ္ဆူျဖစ္ပါတယ္။ ပုဂံမွာ ၅မ်က္ႏွာဘုရား ၁၇ဆူရွိတဲ့အနက္က အၾကီးဆံုးဘုရားတစ္ဆူ ျဖစ္ပါတယ္။ ဓမၼရာဇိကဘုရားကို နရပတိစည္သူမင္းက တည္ထားကိုးကြယ္ခဲ့ပါတယ္။ နရပတိစည္သူမင္းသည္ သမိန္ထီးအရပ္မွာ ရွိတဲ့ မေထရ္ျမတ္တို႕ကိုခြင့္ပန္ျပီး ေစတီေတာ္တည္မဲ့ ေျမေနရာကို ေရြးခ်ယ္ခဲ့ပါတယ္။ ေစတီေတာ္ၾကီးဟာဥာဏ္ေတာ္ျမင့္ မားလွာတာမို႕ အေ၀းကလွမ္းၾကည့္ရင္ေတာင္ ဖူးေတြ႕နိုင္ပါတယ္။ ဂူဘုရားအတြင္းမွာ နံရံေဆးေ၇းပန္းခ်ီနဲ႕ မင္စာကဗ်ည္းမွတ္တမ္းေတြကို ေလ့လာမွတ္သားနိုင္ပါတယ္။ ဓမၼရာဇိကဘုရားပြဲေတာ္အတြင္းတြင္ ႏွစ္စဥ္ ျမင္းစီးျပိဳင္ပြဲ ျပဳလုပ္ေလ့ရွိသည္။
မဟာေဗာဓိ ေစတီေတာ္ဟာ ပုဂံျမိဳ႕ေဟာင္းအတြင္း ဧရာ၀တီျမစ္ဆိပ္ကို သြားရာလမ္းဘက္မွာ တည္ရွိပါတယ္။ မဟာေဗာဓိ ေစတီေတာ္ဟာ အိႏၵိယနိုင္ငံ ဗုဒၶဂါယာမွာရွိတဲ့ မဟာေဗာဓိ ေစတီကိုပံုစံယူ တည္ေဆာက္ထားတာျဖစ္တယ္လို႕ ေလ့လာသိရွိရပါတယ္။ ေစတီေတာ္ပံုစံကိုေတာ့ ပုဂံသားေတြ မဇိၥ်မေဒသမွာရွိတဲ့ မဟာေဗာဓိေစတီ ပ်က္စီးယိုးယြင္းေနတာကို သြားေရာက္ျပဳျပင္ၾကရာက အတုယူရရွိခဲ့တယ္လို႕ မွတ္သားဖြယ္ ျမင္ေတြ႕ၾကရမွာျဖစ္ပါတယ္။ မဟာေဗာဓိေစတီရဲ႕ လိႈဏ္ဂူေတာ္အတြင္းမွာေတာ့ ဗုဒၶဆင္းတုေတာ္ၾကီးႏွစ္ဆူရွိျပီး အင္း၀ေခတ္ မင္စာအရလဲ နားေတာင္မ်ားမင္းရဲ႕ ကုသိုလ္ေတာ္လို႕ ေလ့လာသိရွိရပါတယ္။ ထူးျခားတာကေတာ့ မဟာေဗာဓိေစတီေတာ္၀န္းက်င္မွာ မဇၥိ်မေဒသဗုဒၶဂါယာလို သတၱဌာနဆိုင္ရာ အမွတ္အသား အေဆာက္အအံုေတြ တည္ေဆာက္ထားတာကိုလဲ ေတြ႕ျမင္နိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။
ေရႊဂူၾကီး ဘုရားကေတာ့ ပုဂံျမိဳ႕အ၀င္ သရပါတံခါးရဲ႕ အတြင္းပိုင္း အေနာက္ဘက္မွာ တည္ရွိပါတယ္။ အျမင့္၁၂ေပ ရွိတဲ့ အုတ္ခံုထက္မွာ တည္ေဆာက္ထားပါတယ္။ ေရႊဂူၾကီးဘုရားကို အေလာင္းစည္သူမင္းနန္းတက္လာျပီးတဲ့ ေနာက္ ရဟန္းသံဃာေတြနဲ႕ ညိႈႏိႈင္းတိုင္ပင္ျပီး သာ၀တၳိျပည္ ေဇတ၀န္ေက်ာင္းေတာ္မွာရွိတဲ့ ကႏၶကုဋိတိုက္ပံုစံ ကိုအတုယူ တည္ေဆာက္ထားတာလို႕ ဆိုေၾကာင္း ေလ့လာမွတ္သားရပါတယ္။ ေရႊဂူၾကီးဘုရားအတြင္းမွာ ပါ႒ိဘာသာနဲ႕ ေရးထိုးထားတဲ့ ေက်ာက္စာခ်ပ္ကို နံရံမွာထည့္သြင္း တည္ေဆာက္ထားျပီး ပါ႒ိကဗ်ာလကၤာကို ပိုဒ္ေရ ၁၀၀နဲ႕ ေရးဖြဲ႕ထားတာကို မွတ္သားဖြယ္ရာေတြ႕ျမင္ၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္
သဗၺညဳဘုရားကေတာ့ ပုဂံျမိဳ႕ေဟာင္းအတြင္း အေရွ႕ေတာင္ဘက္ ေထာင့္မွာ တည္ရွိပါတယ္။ သဗၺညဳဘုရားဟာ အေလာင္းစည္သူမင္းရဲ႕ ေကာင္းမႈ႕ေတာ္ျဖစ္ပါတယ္။ ပုဂံတစ္၀ိုက္မွာ ထုထည္ၾကီးမားလွျပီး ဥာဏ္ေတာ္အျမင့္ဆံုး ဂူဘုရားၾကီးျဖစ္တာမို႕ အေ၀းတစ္ေနရာကေန ၾကည့္ရင္ေတာင္ ထင္ရွားေပၚလြင္လွပါတယ္။ သဗၺညဳဘုရားဟာ ဥာဏ္ေတာ္ ေပ၂၀၀ ေလာက္အျမင့္ရွိျပီး ေ၇ွးေခတ္ အခါက ရဟန္းသံဃာေတာ္ေတြ ပရိယတၱိစာေပေလ့လာဖို႕နဲ႕ ပိဋကတ္ တိုက္သဖြယ္ အသံုးျပဳခဲ့ၾကတာလို႕ ေလ့လာသိရွိရပါတယ္။ သဗၺညဳဘုရားၾကီးဟာ ေဘးတက္လိႈဏ္ဂူဘုရားၾကီးျဖစ္ျပီး ဆင္းတုေတာ္ ထားရွိတဲ့ ကႏၶကုဋိတိုက္ေခါင္မိုး ေပၚမွာအုတ္ေတြနဲ႕ပဲ တည္ေဆာက္ထားတာဟာလဲ ထူးျခားတဲ့ဗိသုကာလက္ရာျဖစ္ပါတယ္။
အလိုေတာ္ျပည့္ဘုရား
အလိုေတာ္ျပည့္ ေစတီေတာ္ဟာ ပုဂံေညာင္ဦး ကားလမ္းမၾကီးရဲ႕ အေရွ႕ေတာင္ဘက္ အေနာ္ရထာလမ္းမ အနီးမွာတည္ရွိပါတယ္။ က်န္စစ္သားဟာ အေနာ္ရထာမင္းရဲ႕ စစ္သူၾကီးဘ၀တံုးက စစ္ထြက္တဲ့အခါ လာေရာက္ အဓိဌာန္ျပဳတဲ့ေနရာလို႕ ဆိုစမွတ္ျပဳၾကပါတယ္။ အဲသလိုအဓိဌာန္ျပဳျပီး စစ္ထြက္ရာမွ စစ္ေအာင္နိုင္ခဲ့လို႕ ရွင္အရဟံ မေထရ္ျမတ္နဲ႕ တိုင္ပင္ညိႈႏိႈင္းျပီး ေစတီေတာ္ တည္ထားကိုးကြယ္ခဲ့တာျဖစ္တယ္လို႕ သမိုင္းမွတ္တမ္းမ်ားအရ သိရွိရပါတယ္။
အာနႏၵာဘုရားဟာ သရပါတံခါးရဲ႕ အေရွ႕ေတာက္ဘက္မွာ တည္ရွိပါတယ္။ က်န္စစ္သားမင္းၾကီးရဲ႕ ေကာင္းမႈ႕ေတာ္ဘုရား ျဖစ္ပါတယ္။ က်န္စစ္သားမင္းၾကီးဟာ နႏၵမူလိႈဏ္ဂူေတာ္က ၾကြေရာက္လာၾကတဲ့ ရဟႏၱာမေထရ္ျမတ္ တို႕ဆီကလိႈဏ္ဂူေတာ္အေၾကာင္း ၾကားသိရျပီးတဲ့ေနာက္ သေဘာက်ျပီး နႏၵမူလိႈဏ္ဂူပံုစံ ေစတီေတာ္ကို တည္ထားကိုးကြယ္ခဲ့တာျဖစ္တယ္လို႕ သမိုင္းမွတ္တမ္းမ်ားအရ ေလ့လာသိရွိရပါတယ္။ အာနႏၵာဘုရား ပႏၷေတာ္ပံုဟာ ပုဂံမွာရွိတဲ့ ဘုရားအားလံုးနဲ႕ မတူညီတဲ့ဂရိၾကက္ေျခခတ္ပံု ျဖစ္ပါတယ္။ အာရံုခံေလးဘက္မွာ မုဒ္ေလးမုဒ္ကို ထားရွိျပီးေတာ့ အလည္ေလးမ်က္ႏွာမွာ မက္ရပ္ရုပ္ပြားေတာ္ၾကီးေလးဆူကို ပူေဇာ္ထားရွိတာကိုလဲ ျမင္ေတြ႕နိုင္ပါတယ္။ အတြင္းဘက္စၾက္န္ပတ္လမ္း၂လမ္းကို အလင္းေရာင္ လံုေလာက္စြာ ရရွိေအာင္ ဗိသုကာပညာနဲ႕ စီစဥ္ထားရွိပံုကလဲ စိတ္၀င္စားစရာေကာင္းလွပါတယ္။ ဂူဘုရားအျပင္ဘက္ ပစၥယာမွာ ၅၅၀ဇတ္နိပါတ္ စဥ္႕ကြင္းေတြကိုျမင္ေတြနိုင္ပါတယ္။
ထီလိုမင္းလို ဘုရားကေတာ့ ပုဂံ-ေညာင္ဦးသြား ကားလမ္းနေဘးမွာ တည္ရွိပါတယ္။ နရပတိစည္သူမင္းလက္ထက္မွာ စတင္တည္ခဲ့ေပမဲ့ သားေတာ္ ေဇယ်သိခ္ေခၚ နားေတာင္းမ်ားမင္း လက္ထက္မွာမွ အျပီးသတ္တည္ထား ကိုးကြယ္ခဲ့တာျဖစ္တယ္လို႕ ေလ့လာမွတ္သားရပါတယ္။ ထီးလိုမင္းလို ေစတီေတာ္ဟာ နရပတိစည္သူမင္း နတ္ရြာစံခ်ိန္မွာ သားေတာ္ငါးပါးရဲ႕အလည္မွာ ထီးျဖဴစိုက္ေစျပီး မင္းျဖစ္မဲ့သူဘက္ ထီးေတာ္ညြတ္ေစဖို႕ အဓိဌာန္ျပဳခဲ့ရာမွ ေဇယ်သိခ္မင္းဘက္ ထီးေတာ္ညြတ္ခဲ့တာမို႕ ထီးကလဲလို မင္းကလဲလို လို႕အစြဲျပဳျပီး ေစတီေတာ္ကိုလဲ ထီးလိုမင္းလို လို႕ဘြဲ႕ေတာ္အမည္ေပးခဲ့တာ ျဖစ္ေၾကာင္း မွတ္သားသိရွိရပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ပညာရွင္ေတြကေတာ့ အတိေလာကမဂၤလာ အမည္ မြန္ဘာသာ ကိုအဖတ္မွားရာက ထီးလိုမင္းလို လို႕ေခၚရတာျဖစ္ေၾကာင္းဆိုၾကပါတယ္။ ထီးလိုမင္းလိုဘုရားဟာ လိႈဏ္ဂူသံုးဆင့္ ဘုရားျဖစ္ျပီး ဗိသုကာလက္ရာေတြကို ထူးျခားဖြယ္ ေတြ႕ျမင္ၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဓမၼရံၾကီး ဘုရားကိုေတာ့ ပုဂံျမိဳ႕ကေန မင္းနန္သူရြာဘက္ သြားရာလမ္းအတိုင္း သြားေရာက္ရင္ လက်္ာဘက္အျခမ္း မလွမ္းမကမ္းမွာ ဖူးေတြ႕နိုင္ၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဓမၼရံၾကီး ဘုရားရဲ႕ ပႏၷက္ေတာ္ဟာ အာနႏၵာ ဘုရားနဲ႕ ဆင္တူျပီး အုတ္စီပံုကလဲ အထူးေကာင္းမြန္လွပါတယ္။ ဒီဘုရားၾကီးကို နရသူမင္းက တည္ထားကိုးကြယ္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ခမည္းေတာ္ အေလာင္းစည္သူမင္းကို လုပ္ၾကံစီရင္ခဲ့ ျပီးေနာက္ မေကာင္းမႈ႕ေတြကို ေျပေပ်ာက္ေစဖို႕ ေနာင္တရျပီး ဒီဘုရားၾကီးကို တည္ခဲ့တာျဖစ္ေၾကာင့္ ေလ့လာသိရွိရပါတယ္။ ဓမၼရံၾကီးဆိုတဲ့ ေ၀ါဟာရကေတာ့ ပုဂံေခတ္ကာလ အေနာက္ဘက္မွာ သီတင္းသံုးေနထိုင္တဲ့ အရွင္ဓမၼရံသီမေထရ္ျမတ္ကို အစြဲျပဳျပီး ေခၚေ၀ၚခဲ့တာလို႕ ေလ့လာသိရွိရပါတယ္။
ဗူးဘုရားဟာ ပုဂံျမိဳ႕ေျမာက္ဘက္ ဧရာ၀တီျမစ္ကမ္းေဘးမွာ တည္ရွိပါတယ္။ ဗူဘုရားဟာ ေရွးေဟာင္း ပ်ဴေစတီ ပုထိုးပံုစံျဖစ္ျပီး ပ်ဴေတြရဲ႕ ရာဇ၀င္အေၾကာင္းအရာေတြနဲ႕လဲ ဆက္စပ္လွွ်က္ရွိတယ္လို႕ သိရွိရပါတယ္။ ဗူးဘုရားဟာ ဧရာ၀တီျမစ္ကမ္းေဘးမွာ တည္ရွိေနတာမို႕ ျမစ္ေရတိုက္စားမႈ႕ဒဏ္ကို အၾကိမ္ၾကိမ္ခံခဲ့ရပါတယ္။ ၁၉၇၅ခုႏွစ္မွာေတာ့ ေစတီတစ္ခုလံုး ျမစ္ထဲျပိဳက်ပ်က္စီးခဲ့ရလို႕ ၁၉၇၈ခုႏွစ္မွာ အသစ္တဖန္ ျပန္လည္တည္ထား ကိုးကြယ္ခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
ေရႊဆံေတာ္ဘုရားဟာ အာနႏၵာဘုရား အေနာက္ဘက္မုဒ္က ထြက္ျပီး ေတာင္ဘက္ခရီး ၂ဖာလံုေလာက္ အကြာမွာတည္ရွိပါတယ္။ ဒီေစတီေတာ္ကို အေနာ္ရထာမင္းၾကီးက တည္ထားကိုးကြယ္ခဲ့တာ ျဖစ္တယ္လို႕ ေလ့လာသိရွိရပါတယ္။ အေနာ္ရထာမင္းျမတ္ ဥသာပဲခူးမွာ ခမာလူမ်ိဳးေတြ တိုက္ခိုက္၀င္ေရာက္ခဲ့စဥ္က စစ္ကူ ေပးခဲ့အတြက္ ဥသာမင္းက ဆက္သတဲ့ ဆံေတာ္ကို ဌာပနာျပဳျပီး ေစတီေတာ္ တည္ထားကိုးကြယ္ ခဲ့တာလို႕ ေလ့လာသိရွိရပါတယ္။ ေရႊဆံေတာ္ဘုရားဟာ မက္ေစာက္တဲ့ ေလွကားမ်ားနဲ႕ ပုဂံဘုရားမ်ားကို အေပၚစီးမွ လွပစြာ ျမင္ေတြ႕နိုင္တာေၾကာင့္ ျပည္တြင္းျပည္ပ ခရီးသြား ဧည့္သည္မ်ားသေဘာက် ႏွစ္ခ်ိဳက္တဲ့ ဘုရားတစ္ဆူျဖစ္ေၾကာင္း သိရွိရပါတယ္။
ေဂါေတာ့ပလႅင္ လိႈဏ္ဂူေတာ္ဘုရားၾကီးဟာ ပုဂံျမိဳ႕ေတာင္ဘက္ ကားလမ္းမေဘးမွာတည္ရွိပါတယ္။ နရပတိစည္သူမင္းၾကီး ရဲ႕ေကာင္းမႈ႕ေတာ္ျဖစ္ျပီးျပီး ေစတီေတာ္ တည္ထားကိုးကြယ္စဥ္အတြင္း နရပတိစည္သူမင္း နတ္ရြာစံ ကံေတာ္ကုန္သြားလို႕ သားေတာ္နားေတာင္းမ်ားမင္းက ဆက္လက္တည္ထားကိုးကြယ္ခဲ့ပါတယ္။ ေဂါေတာ့ပလႅင္ လိႈဏ္ဂူေတာ္ဘုရားၾကီးဟာ ထုထည္ၾကီးမားျပီး ဥဏ္ေတာ္(ေပ၁၈၀) ျမင့္မားေၾကာင္း ေလ့လာသိရွိရပါတယ္။ လိႈဏ္ဂူေတာ္ အတြင္းမွာ ဗုဒၶရုပ္ပြားေတာ္ၾကီးေတြကိုလဲ ၾကည္ညိဳဖူးေမွ်ာ္ ျမင့္ေတြနိုင္ပါတယ္။ အေလာင္းစည္သူမင္းလက္ထက္ မိဘဘိုးဘြားေတြကို ကန္ေတာ့ရာေနရာမွာ တည္ထားကိုးကြယ္ခဲ့တာျဖစ္လို႕ ကန္႕ေတာ့ပလႅင္ လို႕ဆိုၾကရာက ေနာင္ ေဂါေတာ့ပလႅင္လို႕ ျဖစ္လာေၾကာင္းေလ့လာသိရွိရပါတယ္။
ငွက္ပစ္ေတာင္ေစတီကို ေညာင္ဦးျမိဳ႕တြင္းအ၀င္ ကားလမ္းနေဘးမွာ တည္ရွိတဲ့ ဘုရားနီဘုရားရဲ႕အလြန္ အေရွ႕ဘက္ကိုခ်ိဳး၀င္ သြားေရာက္ ဖုူးေမွ်ာ္နိုင္ပါတယ္။ ငွက္ပစ္ေတာင္လို႕ဆိုေပမဲ့ ေတာင္ကုန္းေတာင္းတန္းၾကီး မဟုတ္ပဲ အျမင့္ေပ(၂၅ေပ) ေလာက္သာရွိတဲ့ ေတာင္ပူစာကေလး ျဖစ္ပါတယ္။ အေနာ္ရထာမင္းျမတ္ရဲ႕ ငွက္ပစ္ေတာင္အထက္မွာ တည္ထား ကိုးကြယ္ေတာ္မူခဲ့တဲ့ ဥာဏ္ေတာ္၁၈ေပ ျမင့္တဲ့ ဗုဒၶရုပ္ပြားေတာ္ တစ္ဆူကိုလဲ ဖူးေတြ႕နိုင္ပါတယ္။ ငွက္ပစ္ေတာင္ဘုရားဟာ ပ်ဴေစာထီးရာဇ၀င္နဲ႕လဲ ဆက္စပ္ေနပါတယ္။ အေနာ္ရထာမင္းလက္ထက္မွာ သထံုေဒသက ၾကြေရာက္လာတဲ့ ရွင္အရဟံမေထရ္ျမတ္ရဲ႕ အုတ္ေက်ာင္းတည္ရွိပါတယ္။
စူဋာမဏီဘုရားဟာ မင္းနန္သူရြာရဲ႕ အေနာက္ဘက္ လမ္းမေဘးမွာ တည္ရွိပါတယ္။ နရပတိစည္သူမင္းရဲ႕ ေကာင္းမႈ႕ေတာ္ျဖစ္ျပီး ဘုရင္မင္းျမတ္ တုရင္ေတာင္ကို ၾကြခ်ီလာတဲ့အခါမွာ ပတၱာျမားလိုေတာက္ပတဲ့ အေရာင္ေပၚလာတဲ့ ေနရာကိုေတြ႕ျမင္ရာက အဲဒီေနရာမွာလိႈင္ဂူ ဘုရားကို တည္ထားကိုးကြယ္ခဲ့တာ ျဖစ္တယ္လို႕ ေလ့လာသိရွိရပါတယ္။ န၇ပတိစည္သူမင္းၾကီးဟာ ဂူဘုရားတည္ေဆာက္ျပီးစီးတဲ့အခါ သာသနာအႏွစ္၅၀၀၀ တည္ေစဖို႕ ရည္ရြယ္တဲ့အေနနဲ႕ လယ္ယာေျမ အေျမာက္အမ်ားကိုလဲ လွဴဒါန္းခဲ့တယ္လို႕ ေလ့လာသိရွိရပါတယ္။ ထုထည္ၾကီးမားလွတဲ့ စူဋာမဏီဘုရားၾကီးမွာ အစိမ္းေရာင္ႏွင့္ အ၀ါေရာင္ စဥ္႕ခ်ပ္မ်ားစြာကိုလဲ တပ္ထားတာေတြ႕ျမင္ရမွာျဖစ္ပါတယ္
မႏူဟာဘုရားဟာ ျမင္းကပါရြာမွာ တည္ရွိပါတယ္။ သထံုဘုရင္ မႏူဟာမင္းရဲ႕ ကုသိုလ္ေတာ္ျဖစ္ပါတယ္။ မႏူဟာမင္းက တည္ခဲ့တာမို႕ မႏူဟာဘုရားလို႕ အမည္တြင္ပါတယ္။ ပုဂံဘုရင္ အေနာ္ရထာမင္းျမတ္ဟာ ခမာတို႕ရဲ႕ အႏၱရာယ္ကို ၾကံဳေတြ႕ေနရတဲ့ မႏူဟာမင္းကို သြားေရာက္ကယ္တင္ရာမွ အျပန္ခရီးမွာ မႏူဟာမင္းကိုလဲ အသက္ေဘးမွကာကြယ္တဲ့ အေနနဲ႕ ပုဂံကိုလိုက္ပါလာေစခဲ့ပါတယ္။ မႏူဟာမင္းဟာ ပုဂံမွာေနစဥ္အတြင္းမွာ သူ႕ရဲ႕မေနာမယလက္စြပ္ေတာ္ကို ျမင္းကပါသူေဌးထံေရာင္းခ်ျပီး ျမင္းကပါအရပ္မွာ ေစတီေတာ္ တစ္ဆူတည္ထား ကိုးကြယ္ခဲ့တယ္လို႕ သမိုင္းမွတ္တမ္းမ်ားအရ ေလ့လာသိရွိရပါတယ္။
ျပႆဒ္ၾကီးဘုရားကေတာ့ အေနာက္ဖြားေစာရြာသို႕ သြားရာလမ္းနေဘး အတြင္းဘက္မွာတည္ရွိပါတယ္။ ျပႆဒ္ၾကီးဘုရားဟာ က်စြာမင္းၾကီးရဲ႕ ကုသိုလ္ေတာ္ျဖစ္ျပီး သီဟိုက ျပန္လည္ၾကြေ၇ာက္လာတဲ့ ဓမၼသီရိမဟာေထရၤအတြက္ တည္ခဲ့တာလို႕ဆိုေၾကာင္း ေလ့လာသိရွိရပါတယ္။ ျပႆဒ္ၾကီးဂူဘုရားတည္ထား ကိုးကြယ္ေနစဥ္အတြင္းမွာပင္ က်စြာမင္းၾကီးနတ္ရြာစံ ကံေတာ္ကုန္သြားပါတယ္။ ျပႆဒါးေန႕မွာ စတင္တည္ခဲ့တာမို႕ ျပႆဒါးဘုရားလို႕လဲ ေခၚၾကေၾကာင္း အဆိုရွိပါတယ္။ ျပႆဒ္ၾကီးဘုရားရဲ႕ အုပ္စီလက္ရာနဲ႕ ဗိသုကာလက္ရာပံုစံဟာ ထူးျခားေကာင္းမြန္ လွတာမို႕ ေလ့လာဖြယ္ေကာင္းတဲ့ ဂူဘုရား တစ္ဆူျဖစ္ပါတယ္။
အပါယ္ရတနာဘုရား

အပါယ္ရတနာဘုရားဟာ ျမင္းကပါရြာရဲ႕ ေတာင္ဘက္မွာ တည္ရွိပါတယ္။ က်န္စစ္သားဟာ ေစာလူးမင္းရဲ႕ ရန္ကုိတိန္းေရွာင္ ထြက္ေျပးရစဥ္မွာ အပါယ္ရတနာက တိတ္တဆိတ္ လာေရာက္ေတြ႕ဆံုျပီး စားေကာင္းေသာက္ဖြယ္ေတြ ေပးပို႕ေလ့ရွိပါတယ္ ေနာင္က်န္စစ္သားမင္း ဘုရင္ျဖစ္လာတဲ့အခါ တိတ္တဆိတ္ ေတြ႕ဆံုဘူးရာေနရာကို က်န္စစ္သားမင္းနဲ႕ အပါယ္ရတာနာမိဖုရားတို႕က ဂူဘုရားတစ္ဆူတည္ထား ကိုးကြယ္ခဲ့တာျဖစ္တယ္လို႕ ေလ့လာသိရွိရပါတယ္။ အပါယ္ရတနာဂူဘုရား အတြင္းမွာေတာ့ နံရံေဆးေရးပန္းခ်ီ ေရးဆြဲထားတာေၾကာင့္ ေလ့လာမွတ္သားဖြယ္ရာ ေကာင္းပါတယ္။ နံရံေဆးေရးပန္းခ်ီေတြကိုလဲ ေရွးေဟာင္းမြန္ဘာသာႏွင့္ ကဗ်ည္းစာ ေရးထိုးထားတာကိုလဲ ေလ့လာျမင္ေတြ႕နိုင္ၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမေစတီေက်ာက္စာ(ရာဇကုမာရၤေက်ာက္စာ)

ျမေစတီဘုရားသည္ ျမင္းကပါရြာရဲ႕ ေျမာက္ဘက္မွာ တည္ရွိပါတယ္ ျမန္မာ့သမိုင္းမွာ ထင္ရွားလွတဲ့ ျမေစတီေက်ာက္စာလို႕ေခၚတဲ့ ရာဇကုမာရ္ေက်ာက္စာ ေၾကာင့္လဲျမေစတီဘုရားကို လူသိမ်ားလွပါတယ္။ ျမေစတီဘုရားေနရာမွာ ေရွးေခတ္အခါက ဂူဘုရားတစ္ဆူရွိခဲ့ျပီး ရာဇကုမာရ္မင္းသားက ခမည္းေတာ္ က်န္စစ္သားမင္းၾကီးကို ေရႊဆင္းတုရုပ္ပြားေတာ္ တစ္ဆူေရစက္ခ်လွဴေစခဲ့ျပီး ဌာပနာမႈ႕ျပဳခဲ့တဲ့ ဂူဘုရားတစ္ဆူျဖစ္ေၾကာင္း ေလ့လာသိရွိရပါတယ္ ျမေစတီဂူဘုရားဟာ ကုန္းေဘာင္ေခတ္မွာ ပ်က္စီးယိုယြင္းသြားလို႕ ေစတီေတာ္သစ္တစ္ဆူ တည္ခဲံ့တယ္လို႕ အဆိုရွိပါတယ္။